Năng lượng mặt trời là nguồn năng lượng được sinh ra do ánh sáng mặt trời chuyển tải dưới dạng chiếu sáng trái đất. Nó có ý nghĩa quan trọng trong nhiều lĩnh vực của đời sống thường ngày. Nhiệt và ánh sáng từ mặt trời có thể được sử dụng để tạo ra điện, nước nóng,... mà không thải ra các khí carbon và các loại khí thải khác gây hiệu ứng nhà kính, làm ảnh hưởng đến môi trường như các nguồn năng lượng truyền thống: than đá, dầu mỏ.  Các nguồn năng lượng truyền thống cũng ngày một cạn dần, giá thành cao, nguồn cung không ổn định, do đó việc sử dụng năng lượng tái tạo - đặc biệt là năng lượng mặt trời để tạo ra điện hay các tiện ích khác cho cuộc sống là một trong những xu thế phát triển bền vững hiện nay trên thế giới. 

Năng lượng mặt trời được coi là một trong những nguồn năng lượng tái tạo, vĩnh cữu và rất thân thiện với môi trường, nó mang lại nhiều lợi ích to lớn về mặt môi trường, kinh tế, xã hội.

Một trong những công nghệ năng lượng mặt trời được ứng dụng để sản xuất ra điện năng phù hợp cho quy mô lớn hay hộ gia đình là pin năng lượng mặt trời. Pin năng lượng mặt trời là thiết bị giúp chuyển hóa trực tiếp năng lượng ánh sáng mặt trời thành năng lượng điện dựa trên hiệu ứng quang điện. Tấm pin mặt trời có bề mặt lớn để thu thập ánh nắng mặt trời và chuyển đổi thành điện năng, được làm bằng nhiều tế bào quang điện có nhiệm vụ thực hiện quá trình tạo ra điện từ ánh sáng.   

Cần ứng dụng pin năng lượng mặt trời để sản xuất điện năng vì:

• Nguồn năng lượng vô tận từ mặt trời: ánh sáng mặt trời là nguồn nhiên liệu mà pin mặt trời sử dụng, có sẳn và có thể tự phục hồi. 
• Tính tiện dụng: Các tấm pin mặt trời sản xuất ra điện năng và cung cấp điện cục bộ ngay tại nơi chúng được sử dụng nên không cần phải có dây dẫn hay cáp nối để dẫn điện.
• Giảm chi phí: thay vì phải sử dụng 100% điện năng từ mạng lưới điện của quốc gia, thì chỉ cần sử dụng 50% và thậm chí là không cần sử dụng điện năng từ lưới điện quốc gia bằng cách thay thế hoàn toàn sử dụng hệ thống pin mặt trời nối lưới. Phần điện năng bù vào được lấy từ các tấm pin mặt trời và cung cấp trực tiếp vào hệ thống lưới điện trong nhà.
• Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên: giảm khai thác tài nguyên thiên nhiên và không thải ra khí thải nào gây hại cho môi trường và con người trong quá trình vận hành. 

Đại học Tôn Đức Thắng là một trong những đơn vị tiên phong lắp đặt hệ thống pin năng lượng mặt trời với 472 tấm pin, lắp đặt trên gần 1.000 m² sàn, tổng công suất gần 120 (Kilo-Watts điện), cho sản lượng điện gần 17 (Mega Watt giờ điện) một tháng, đáp ứng đủ cho 30% nhu cầu điện năng tiêu thụ hằng tháng của hai tòa nhà D và E. Đây là mô hình điển hình để khuyến khích và nhân rộng ứng dụng năng lượng mặt trời sản xuất điện năng cho quy mô cơ quan, công sở, trường học, bệnh viện,.. trong cả nước giúp giảm tải áp lực cho ngành điện, mang lại lợi ích kinh tế cho người dân, bảo vệ tài nguyên môi trường và hội nhập chung với xu hướng phát triển bền vững của Thế giới.

Nhà trường đã có kế hoạch lắp đặt mở rộng hệ thống khai thác điện từ ánh sáng mặt trời trên tất cả các tòa nhà của Cơ sở Tân Phong, Trụ sở chính của Trường. Theo kế hoạch, đến hết 2019, tất cả các tòa nhà của Trường đều có hệ thống sản xuất điện từ ánh sáng mặt trời và ước tính sẽ có 40% nhu cầu điện của Trụ sở chính được cung cấp bởi loại năng lượng xanh và sạch này kể từ 2019 trở đi. Đây là một trong những hành động cụ thể để xây dựng đại học theo tiêu chuẩn phát triển bền vững; cũng như góp phần giảm tải áp lực cung cấp điện cho Ngành điện Việt Nam, giáo dục người học về sự chung tay bảo vệ hành tinh của chúng ta.