(ĐCSVN) - Góp sức cùng cả nước phòng, chống dịch bệnh COVID-19, Nhóm nghiên cứu Robotics của Đại học Tôn Đức Thắng (TDTU) và nhiều nhóm tác giả khác trong cả nước đã nghiên cứu, chế tạo thành công và đưa vào sử dụng robot để phục vụ khử khuẩn trong phòng, chống dịch COVID-19. Nhóm nghiên cứu Robotics của TDTU gồm TS. Dương Thị Thuỳ Vân, TS. Hán Thành Trung, TS Vũ Trí Viễn, TS. Đỗ Hoàng Thịnh, ThS. Trần Quốc Hưng, ThS. Nguyễn Thành Quang và các học viên cao học, sinh viên khoa Điện - Điện tử.
Robot khử khuẩn tại khu vực cách ly
TS Dương Thị Thùy Vân, thành viên Nhóm nghiên cứu Robotics (Trung tâm Công nghệ thông tin ứng dụng và Khoa điện- Điện tử), Đại học TDTU cho biết: Từ thực tiễn của quá trình phòng, chống dịch bệnh COVID-19 cho thấy, mặc dù các nhân viên y tế đã mang trang phục bảo hộ chuyên dụng, nhưng khả năng bị lây nhiễm do tiếp xúc với môi trường truyền nhiễm và bệnh nhân vẫn rất cao. Bên cạnh đó, để khử khuẩn bằng phương pháp phun hóa chất cho bệnh viện Bạch Mai, cơ quan chức năng đã phải huy động hơn 100 cán bộ chiến sỹ của Binh chủng Hóa học.
Thực tiễn trên đặt ra yêu cầu cấp bách về việc chế tạo Robot có khả năng tự động diệt khuẩn, không chỉ để bảo vệ đội ngũ cán bộ y tế; giúp họ tránh và/hoặc giảm thiểu đến mức tốt nhất (có thể) việc tiếp xúc trực tiếp với môi trường truyền nhiễm; mà còn giảm thiểu sự thiếu hụt nguồn nhân lực trong công tác diệt khuẩn tại các môi trường nhiều khả năng truyền nhiễm như khu cách li và bệnh viện điều trị người nhiễm khuẩn. Vì vậy, các nhà nghiên cứu của Đại học TDTU đã nỗ lực sáng tạo ra các sản phẩm, phụ phẩm từ phòng thí nghiệm đến sản phẩm cụ thể để góp phần cùng xã hội ngăn ngừa việc lây nhiễm.
Từ tháng 2/2020, Khoa dược TDTU đã sản xuất được nước sát trùng, gel rửa tay với một vài loại sản phẩm hiệu quả, giúp mọi người vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường để chống, ngăn ngừa lây nhiễm.
Tháng 3/2020, để đáp ứng yêu cầu cấp bách là tìm biện pháp giúp đội ngũ y tế một số trang thiết bị hiệu quả nhằm tác nghiệp từ xa trong hỗ trợ và điều trị người bị nhiễm COVID-19, người bị cách ly, Nhóm nghiên cứu Robotics của TDTU đã nghiên cứu và chế tạo thành công 02 loại robot để phục vụ cho hai khu vực cần khử khuẩn, đó là: Khu vực chịu được nước thì khử khuẩn bằng phương pháp phun xịt thuốc, hóa chất; Khu vực không chịu được nước như có nhiều máy móc thiết bị, thì khử khuẩn bằng phương pháp chiếu tia UV.
Nhóm gồm TS. Dương Thị Thuỳ Vân, TS. Hán Thành Trung, TS Vũ Trí Viễn, TS. Đỗ Hoàng Thịnh, ThS. Trần Quốc Hưng, ThS. Nguyễn Thành Quang và các học viên cao học, sinh viên khoa Điện - Điện tử.
Với loại Robot khử khuẩn CD 1.0 (Covid Defender 1.0) được trang bị vi điều khiển STM34F4, với cấu hình mạnh và tính năng vượt trội. Robot được điều khiển từ xa (khoảng cách tối đa 2.000m) để phun xịt thuốc khử khuẩn cho Khu vực cách ly người có khả năng nhiễm, phòng điều trị Virus Corona của bệnh viện.
Trên thân robot được gắn điện thoại thông minh, cho phép dễ dàng quan sát và điều khiển từ xa thông qua cuộc gọi video call.
Cánh tay robot là vòi phun thuốc. Cánh tay có khả năng chuyển động lên, xuống, qua trái, qua phải. Ngoài ra, hai bên hông của robot còn được gắn hai vòi. Do đó, trong quá trình di chuyển, robot có thể phun thuốc ra hai bên, phía trước, phía trên và cả dưới mặt sàn. Độ xa phun ra từ mỗi bên hông của thân robot là khoảng 1m, phía trước, phía trên là khoảng 2m nên robot có thể di chuyển 1 lượt là có thể khử khuẩn hoàn toàn khu vực sảnh, hành lang, phòng bệnh của các khu cách ly và bệnh viện.
Với khả năng di chuyển linh hoạt nhờ sử dụng hai động cơ dẫn động độc lập và kích thước nhỏ gọn, robot có thể làm việc trong những không gian chật hẹp. Việc sử dụng hai bánh cao su đặc (không có săm) giúp robot di chuyển dễ dàng trên những bề mặt trơn trượt lẫn gồ ghề. Robot có khả năng tải khoảng 170kg, thời gian làm việc liên tục khoảng 6 giờ, tốc độ di chuyển tối đa 15km/h, robot có thể phát triển thành nhiều loại robot có tính năng khác nhau như robot vận chuyển thuốc men, vật tư y tế, cơm cho bệnh nhân, cứu hộ, cứu nạn, quan trắc môi trường, cứu hỏa, ...
Loại robot này sau khi đất nước khống chế được dịch bệnh; sẽ được tiếp tục sử dụng cho các công việc và công năng khác như PCCC, cứu hộ, cứu nạn...trong những môi trường và điều kiện mà nhân lực không thể trực tiếp tham gia tác nghiệp do nguy hiểm đến tính mạng hoặc quá khó khăn.
Với loại robot khử khuẩn DR 1.0 (Disinfection Robot 1.0) được tích hợp công nghệ diệt khuẩn chiếu tia UV đã phổ biến tại Châu Âu và Công nghệ xe robot tự hành được nghiên cứu và phát triển tại TDTU. Robot sử dụng công nghệ xe tự hành được nghiên cứu và phát triển tại TDTU nên có khả năng tự động di chuyển theo quỹ đạo, ghi nhớ không gian làm việc và lặp lại hành trình. Robot có tải trọng 50kg nên có thể được phát triển thành robot vận chuyển thuốc men, vật tư y tế, cơm cho bệnh nhân …từ khoảng cách xa vào đến tận hiện trường.
Về công nghệ khử khuẩn, robot sử dụng Công nghệ chiếu tia UV, là một công nghệ khử khuẩn chiếu tia cực tím phá hủy cấu trúc DNA của vi khuẩn, virus. Do khả năng phá hủy DNA, Công nghệ UV diệt được nhiều loại virus, vi khuẩn hơn Công nghệ phun hóa chất truyền thống, hiệu quả diệt khuẩn đạt 99.99%. Một trong những ưu điểm vượt trội của robot này là sử dụng công nghệ chiếu tia UV, nên không tạo ra các phụ phẩm độc hại cho môi trường, không để lại các hóa chất tạo phản ứng hóa học. Do đó, robot này rất phù hợp với diệt khuẩn trong phòng làm việc của nhóm, của cá nhân mà không làm ảnh hưởng tới các thiết bị đang hoạt động. Robot có độ bao phủ 360 độ và công suất khử khuẩn khoảng 15 phút/phòng. Ngoài ra, robot sử dụng các Bóng phát tia cực tím cho Công nghệ UV nên có hiệu quả kinh tế cao, dễ bảo trì bảo dưỡng, và không đòi hỏi công tác pha chế, bảo quản, sang chiết chất diệt khuẩn.
Tiếp tục phát triển thành những loại robot có tính năng cao hơn trong nhiều lĩnh vực
Được biết, các loại robot này có thể phát triển tiếp thành dòng sản phẩm máy quét, rất tiện dụng trong việc khử khuẩn cho các văn phòng làm việc đông người, cơ quan, công sở; và phát triển thành những loại robot khác có các tính năng vận chuyển thuốc men, dụng cụ y tế, vận chuyển thức ăn cho bệnh nhân tại các khu vực cách ly. Nên khi dịch COVID-19 được khống chế thì robot đa năng này có thể được phát triển để phục vụ cho những mục đích khác trong lĩnh vực y tế cũng như những công việc nguy hiểm, khó khăn.
Ngoài ra, Nhóm nghiên cứu đã và đang phát triển tiếp 2 dòng sản phẩm này thành loại robot thông minh và đa năng hơn; có thể sử dụng với nhiều mục đích khác nhau hơn; trước mắt là để hỗ trợ cho công tác y tế và phòng chống dịch bệnh; về lâu dài sẽ phát triển sản phẩm theo hướng có tính năng tùy chọn đáp ứng các loại nhu cầu khác nhau của người sử dụng.
Đặc biệt, chi phí sản xuất và đưa ra thị trường cho các dòng sản phẩm này được dự tính là rẻ hơn chi phí nhập sản phẩm tương tự từ 3 đến 5 lần.
Theo đồng chí Tăng Chí Thượng, Phó Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, hiện nay nhu cầu sử dụng các loại robot có thể vận chuyển, cung cấp thức ăn cho các phòng cách ly, và các bệnh nhân đang điều trị là rất lớn. Vì vậy, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh rất kỳ vọng vào các Nhóm nghiên cứu khoa học tại các trường đại học trên địa bàn gắn với Sở Y tế để sáng chế các loại hình robot đa năng và đưa vào phục vụ cho quá trình phòng, chống dịch bệnh COVID-19.
“Sở Y tế TP Hồ Chí Minh mong muốn sớm nhân rộng số lượng robot đa năng đưa vào các bệnh viên, phục vụ trong đợt cao điểm phòng, chống dịch COVID-19. Hiện TP Hồ Chí Minh có Trung tâm điều hành Y tế thông minh cần nhanh chóng áp dụng các khâu tự động hóa các khâu của ngành y tế”. Phó Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh./.
Hoàng Mẫn
