Trường Đại học Tôn Đức Thắng (TDTU) là trường đại học đứng đầu cả nước về nghiên cứu khoa học. Chính sách nghiên cứu, tiêu chuẩn thẩm định khoa học đều được quốc tế hóa một cách mạnh mẽ, phù hợp trong bối cảnh Việt Nam.
Năm 2019, Tổ chức xếp hạng đại học Academic Ranking of World Universities (ARWU), một trong những hệ thống xếp hạng đại học uy tín và khắt khe nhất hiện nay, đã xếp TDTU nằm trong top 1.000 trường đại học tốt nhất thế giới.
Mới đây, tháng 2/2020, TDTU là đại diện duy nhất của Việt Nam lọt vào top 10 đại học nghiên cứu hàng đầu Asean theo thống kê của Cơ sở dữ liệu Web of Science.
Công bố quốc tế của người học: Nguồn năng lượng vô tận
Để có được những thành công này, ngoài sự nỗ lực của hơn 1.300 giảng viên, viên chức của trường, thì phải kể đến đóng góp không nhỏ của sinh viên, học viên cao học và nghiên cứu sinh, với nhiều công trình nghiên cứu, công bố quốc tế được đánh giá cao.
Nhà trường sớm xác định nghiên cứu khoa học của sinh viên, học viên và nghiên cứu sinh mới là nguồn sáng tạo dồi dào hàng năm và vô tận, khác với năng lực sáng tạo sẽ có khuynh hướng đi xuống dần của đội ngũ viên chức nghiên cứu chuyên nghiệp, cơ hữu.
Do vậy, để liên tục nâng cao chất lượng giáo dục, khoa học và công nghệ một cách bền vững trong dài hạn, cũng như góp phần phát hiện, bồi dưỡng nhân tài khoa học để có đội ngũ kế thừa, TDTU đã xây dựng chiến lược phát triển công bố quốc tế cho cả 3 bậc học (sinh viên, học viên và nghiên cứu sinh).
Bậc nghiên cứu sinh, ứng viên phải có ít nhất 2 công bố ISI đối với ngành tự nhiên – kỹ thuật và 1 công bố ISI với ngành kinh tế - xã hội trước khi trình luận án tiến sĩ.
.jpg)
Bậc học viên cao học, nhà trường quy định về chỉ tiêu công bố ISI/Scopus trên số học viên tốt nghiệp với định mức cụ thể: Nhóm ngành tự nhiên – kỹ thuật tối đa 5 học viên tốt nghiệp phải có ít nhất 1 công bố ISI/Scopus, và tương ứng là 10 học viên cho nhóm ngành kinh tế - xã hội.
Đây có thể nói là tiêu chuẩn rất cao trong hoàn cảnh như ở Việt Nam hiện nay. Nhà trường cũng tiến hành phân công chỉ tiêu số công bố ISI/Scopus đến từng giảng viên, nghiên cứu viên có tham gia hướng dẫn khoa học cho học viên cao học thực hiện luận văn tốt nghiệp.
Nghiên cứu khoa học ở bậc đại học: Môi trường bồi dưỡng nhà khoa học trẻ
Đối với sinh viên bậc đại học, đầu mỗi năm học, nhà trường xây dựng kế hoạch nghiên cứu khoa học sinh viên chi tiết và có định hướng theo chuẩn quốc tế. Nghiên cứu khoa học của sinh viên bậc đại học ở TDTU không phải là phong trào, mà trường muốn tạo những bệ phóng ban đầu, tập dượt cho sinh viên của trường có thể bay cao, vươn xa trong tương lai nếu ham thích con đường khoa học.
Từ các hoạt động tập sự nghiên cứu, sinh viên của TDTU có thể được dìu dắt, để phát triển các đề tài nghiên cứu lên những tầm cao hơn bởi người hướng dẫn.
Từ vài ngàn chọn ra vài trăm, từ trăm chọn ra chục, hoặc một số nhóm xuất sắc để hỗ trợ, hướng dẫn phát triển thành những nghiên cứu đúng tầm. Đó chính là con đường để sinh viên đại học có thể công bố quốc tế ISI/Scopus, cũng là con đường có thể giúp các em có thể nhận ra, hoặc tự trả lời câu hỏi “Mình có thể lựa chọn con đường trở thành nhà nghiên cứu hay không?”
Đối với TDTU, tìm và phát hiện ra trong nhiều ngàn sinh viên bậc đại học mới nhập học hàng năm, xem ai có tố chất để hỗ trợ người ta phát triển thành nhà khoa học cơ bản, khoa học công nghệ hoặc nghiên cứu chuyển giao chính là cứu cánh của phong trào nghiên cứu khoa học của sinh viên.
Từ đầu năm 2017 đến đầu năm 2020, trong 3 năm đã có 29 sinh viên bậc đại học của TDTU tham gia công bố quốc tế ISI/Scopus, với số lượng là 19 bài báo.
Đặc biệt, trong 3 tháng đầu tiên của năm 2020, đã có 4 công trình ISI/Scopus của sinh viên, học viên được công bố. Đây là kết quả tất yếu của chính sách đúng, tinh thần đam mê nghiên cứu khoa học, sự nỗ lực hết mình của sinh viên TDTU.
Sự phát triển của TDTU ở giáo dục bậc đại học, do đó hiện có tính toán toàn diện và có chiều sâu, tiệm cận với chuẩn đầu ra của nền giáo dục các nước phát triển trên thế giới.
Sinh viên với thành tựu là các công trình ISI/Scopus rất dễ dàng nhận được các học bổng của TDTU, hoặc của các đại học lớn trên thế giới, để học tiếp cao học, hoặc nghiên cứu sinh ở nước ngoài. Vì họ đã chứng tỏ rằng, mình đủ năng lực thực hiện chuẩn đầu ra cho bậc nghiên cứu sinh tiến sĩ.
Với mục tiêu trở thành một đại học nghiên cứu tinh hoa, trong top 200 đại học tốt nhất thế giới trong vài thập niên tới, TDTU đã lên kế hoạch phát triển, lộ trình thực hiện cụ thể.
Sự phát triển toàn diện, từ giáo dục cho đến khoa học công nghệ, quốc tế hóa, chú trọng bồi dưỡng và phát triển nguồn nhân lực khoa học kế cận trong sinh viên, là cơ sở để đạt được mục tiêu này là trong năng lực của nhà trường.
Việt Dũng
